720 Âu Cơ, phường 14, quận Tân Bình, TPHCM
Kỹ thuật trồng cao su bao gồm nhiều yếu tố quan trọng như chọn giống cây, chuẩn bị đất, bón phân, tưới tiêu, chăm sóc cây, phòng trừ sâu bệnh. Mỗi yếu tố đều đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo cây cao su phát triển khỏe mạnh, cho sản lượng mủ cao nhất. Việc áp dụng các kỹ thuật này một cách đồng bộ, khoa học sẽ giúp người trồng tối ưu hóa năng suất, chất lượng mủ cao su.
Việc chọn giống là bước quan trọng trong quá trình trồng để đạt được sản lượng cao. Có nhiều giống cao su được ưa chuộng nhờ vào khả năng cho mủ cao, chịu đựng điều kiện khí hậu khác nhau, chống chịu với sâu bệnh. Một số giống cao su nổi bật bạn có thể cân nhắc bao gồm RRIM 600, PB 260, GT 1, LPC 40.
Để chọn giống cao su người trồng cần dựa trên một số tiêu chí quan trọng gồm khả năng sinh trưởng phát triển tốt trong điều kiện cụ thể vùng trồng, năng suất mủ tạo ra, khả năng chống chịu bệnh tật, chi phí đầu tư hợp lý. Những điều này sẽ đảm bảo cây phát triển tốt, ít tốn công chăm sóc, đạt sản lượng cao.
Phân tích đất là bước quan trọng để xác định đặc điểm và chất lượng đất trồng cao su, giúp cải thiện điều kiện cho cây phát triển tốt. Các bước bao gồm:
Phân tích thành phần đất: Lấy mẫu từ nhiều điểm để kiểm tra độ pH, hàm lượng dinh dưỡng (đạm, lân, kali), khả năng giữ nước, cấu trúc, xác định yếu tố cải thiện.
Điều chỉnh pH đất: Đất cao su cần pH từ 4.5 đến 6.5. Nếu pH thấp, dùng vôi bột để nâng cao pH; nếu pH cao, thêm phân bón acid để điều chỉnh.
Cung cấp dinh dưỡng: Dựa trên kết quả phân tích, bổ sung phân bón phù hợp trước khi trồng hoặc trong quá trình chăm sóc để đảm bảo cây nhận đủ dinh dưỡng.
Kỹ thuật cải tạo đất nhằm mục đích nâng cao chất lượng, cấu trúc đất để tạo điều kiện tối ưu cho sự phát triển của cây cao su. Các phương pháp cải tạo gồm:
Xử lý đất trước trồng: Xới, cày đất sâu để làm tơi xốp, loại bỏ cỏ dại, rễ cũ.
Cải thiện thoát nước: Thiết lập rãnh hoặc phương pháp làm đất để tránh ngập úng.
Tạo luống/bồn trồng: Cải thiện thoát nước, hiệu quả sử dụng đất.
Việc chọn loại phân bón phù hợp dựa trên nhu cầu dinh dưỡng của cây cao su, đặc điểm của đất trồng. Các loại phân bón chính thường được sử dụng bao gồm:
Phân hữu cơ: Phân chuồng, phân compost, phân xanh cải thiện cấu trúc đất, tăng cường độ tơi xốp, khả năng giữ nước và phát triển vi sinh vật có lợi.
Phân vô cơ: Phân hóa học NPK (với tỉ lệ 15-15-15, 16-16-8, 20-10-10) cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho cây ở các giai đoạn phát triển.
Phân vi lượng: Bổ sung kẽm, mangan, boron và đồng giúp cây phát triển đồng đều và khắc phục triệu chứng thiếu hụt dinh dưỡng.
Phân bón đặc biệt: Phân bón chuyên dụng kích thích ra mủ giúp tối ưu năng suất.
Lịch trình bón phân hiệu quả cần được thiết kế dựa trên nhu cầu dinh dưỡng của cây cao su trong các giai đoạn phát triển khác nhau, điều kiện cụ thể của đất. Trong giai đoạn trồng mới, bón phân hữu cơ giúp cải thiện đất, cung cấp dinh dưỡng; giai đoạn phát triển yêu cầu bón phân NPK định kỳ để hỗ trợ sự phát triển; giai đoạn trưởng thành cần tập trung bón phân NPK và vi lượng để năng suất mủ.
Chọn hệ thống tưới tiêu phù hợp cho cây cao su giúp cung cấp nước hiệu quả, tiết kiệm chi phí. Các phương pháp phổ biến như tưới nhỏ giọt cung cấp nước trực tiếp vào gốc cây, tiết kiệm nước, giảm bốc hơi; tưới phun mưa phun nước lên bề mặt đất, phù hợp cho diện tích lớn nhưng cần điều chỉnh lượng nước; tưới rãnh dẫn nước qua rãnh, ít tốn kém nhưng cần thiết kế hợp lý để phân phối đều; kết hợp nhiều phương pháp để tối ưu cung cấp nước cho cây con và cây trưởng thành.
Áp dụng quy trình tưới tiêu đúng cách, gồm xác định nhu cầu nước, thiết lập lịch tưới, theo dõi điều chỉnh, bảo trì hệ thống, sử dụng công nghệ, tưới vào thời điểm thích hợp, giúp tối ưu cung cấp nước cho cây cao su, tăng hiệu quả sử dụng nước.
Cắt tỉa cây cao su cải thiện hình dáng, nâng cao năng suất mủ qua các kỹ thuật cơ bản: cắt tỉa cây con để tạo tán đều, loại bỏ nhánh thấp để dễ thu hoạch, cắt nhánh bệnh để ngăn bệnh lây lan, thực hiện tỉa theo mùa để không ảnh hưởng đến sản xuất mủ và sử dụng công cụ cắt sắc bén, sạch để giảm tổn thương, nhiễm trùng.
Quản lý dinh dưỡng, sức khỏe cây gồm cung cấp đầy đủ dinh dưỡng qua bón phân định kỳ, theo dõi, điều chỉnh sự thiếu hụt dinh dưỡng, kiểm soát độ ẩm, tưới tiêu, bảo vệ cây khỏi sâu bệnh và cải thiện điều kiện đất, đồng thời ghi chép, theo dõi sự phát triển của cây để tối ưu hóa sản lượng mủ, đạt hiệu quả kinh tế cao.
Hiểu biết về các loại sâu bệnh phổ biến như sâu ăn lá, rệp sáp, bệnh nấm, bệnh vi khuẩn, côn trùng hút nhựa là quan trọng để xử lý kịp thời. Phương pháp phòng trừ hiệu quả gồm canh tác bền vững, sử dụng giống kháng bệnh, theo dõi thường xuyên, áp dụng biện pháp sinh học, phun thuốc bảo vệ thực vật, dọn dẹp vệ sinh bảo quản phân bón, nước tưới đúng cách. Những biện pháp này giúp bảo vệ cây cao su, tối ưu hóa sản lượng mủ, duy trì sự phát triển khỏe mạnh của cây.
Cạo mủ là quá trình lấy mủ cao su từ cây thông qua việc tạo vết cắt trên vỏ cây. Để đảm bảo việc cạo mủ hiệu quả, bảo vệ sức khỏe cây, cần chú ý kỹ thuật sau:
Chuẩn bị dụng cụ: Sử dụng dao sắc bén, vệ sinh, khử trùng để đảm bảo các vết cắt đều, sạch, tránh nhiễm bệnh, bảo vệ cây khỏi các tổn thương không cần thiết.
Kỹ thuật cạo: Cạo mủ nên thực hiện theo phương pháp cạo vỏ cây theo chiều nghiêng từ trên xuống dưới. Đường cắt cần được thực hiện nhẹ nhàng, đồng đều, không cạo quá sâu để tránh làm tổn thương lớp gỗ bên trong.
Theo dõi vết cắt: Theo dõi các vết cắt trên cây để đảm bảo rằng không có dấu hiệu nhiễm bệnh hoặc tổn thương. Cần để vết cắt có thời gian phục hồi giữa các lần cạo để cây không bị cạo quá mức, giảm thiểu ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.
Chăm sóc sau cạo: Sau khi cạo mủ, nên thực hiện các biện pháp chăm sóc cây để hỗ trợ quá trình phục hồi. Bao gồm việc kiểm tra, xử lý các vết cắt nếu cần thiết, đồng thời duy trì điều kiện môi trường tối ưu để cây phát triển khỏe mạnh.
Thời điểm thu hoạch: Mủ cao su thường được thu hoạch vào các thời điểm nhất định trong ngày, thường là vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối. Thời điểm này giúp mủ chảy ra dễ dàng, giảm thiểu sự bốc hơi. Thu hoạch nên được thực hiện theo lịch trình định kỳ để đảm bảo cây có đủ thời gian phục hồi giữa các lần cạo.
Xử lý mủ: Sau khi thu hoạch, mủ cao su cần được xử lý, bảo quản đúng cách. Mủ thường được đưa vào bể chứa hoặc bình để lắng đọng, làm đông. Cần thực hiện các bước xử lý như lọc, trộn hóa chất, đóng gói để đảm bảo mủ đạt chất lượng.
Quản lý mủ: Theo dõi, ghi chép lượng mủ thu được để đánh giá năng suất, hiệu quả của quy trình cạo mủ. Điều này giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất sản phẩm cao su kỹ thuật, phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến chất lượng mủ.
Để đạt sản lượng cao nhất trong trồng cao su, cần áp dụng các kỹ thuật trồng trọt, chăm sóc một cách hiệu quả. Từ việc chọn giống, chuẩn bị đất, bón phân, tưới tiêu cho đến chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, mỗi bước đều góp phần quan trọng vào sự thành công của vườn cao su. Sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố này sẽ giúp nâng cao năng suất mủ, đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành cao su.