• Du lịch
  • Di tích Chùa Thắng Phúc ở Thái Bình

Di tích Chùa Thắng Phúc ở Thái Bình

Tiếp Thị Sài Gòn - Nằm ở vị trí đắc địa bên cạnh sông Văn Úc, mặt hướng ra biển Đồ Sơn, lưng tựa núi Voi (An Lão)… chùa Thắng Phúc ở làng Mỹ Lộc, xã Tiên Thắng (Tiên Lãng) vừa cơ bản hoàn thành với quy mô xây dựng lớn, độc đáo.

Vị trí địa lý chùa Thắng Phúc Hải Phòng

Nằm ở vị trí đắc địa bên cạnh sông Văn Úc, mặt hướng ra biển Đồ Sơn, lưng tựa núi Voi (An Lão)… chùa Thắng Phúc ở làng Mỹ Lộc, xã Tiên Thắng (Tiên Lãng) vừa cơ bản hoàn thành với quy mô xây dựng lớn, độc đáo. Cùng với đền Gắm linh thiêng, di tích lịch sử cấp quốc gia ở đất Tiên Lãng được nhiều người biết đến, chùa Thắng Phúc là nơi thờ tự tôn nghiêm, đồng thời là điểm tham quan trong hành trình lễ hội văn hóa tâm linh của du khách.

Theo thư tịch cổ, chùa Thắng Phúc xưa được làm hoàn toàn bằng gỗ lim nguyên cây, to lớn dị thường (cột cái toà điện phật 2 người ôm không xuể), mái lợp ngói mũi hài cổ kính, thâm nghiêm thấp thoáng dưới bóng cổ thụ xanh um. Khởi thuỷ chùa gồm 87 gian, có bố cục mặt bằng theo lối “nội công ngoại quốc”. Trong vườn thiền, khu tháp sư mộ phật được quy hoạch gọn gàng, hình thái bề thế và 2 pho tượng hộ pháp “khuyến thiện”, “trừng áp” sừng sững nhìn ra sông. Sân chùa có hàng loạt tượng các loài thú như: voi, hổ, sư tử, cá sấu… đang quỳ chầu thể hiện sự quy phục trước phật pháp. Nội điện có nhiều tượng quý và các đồ thờ đẹp có giá trị nghệ thuật cao như: cửa võng, hoành phi câu đối, đại tự…

Lịch sử và kiến trúc độc đáo của chùa Thắng Phúc

Ở xã Tiên Thắng, người dân địa phương lưu truyền sự tích về ngôi chùa lớn tọa lạc ở vị trí ven sông Văn Úc. Các dấu tích, văn bia, thư tịch ghi lại cho thấy ngôi chùa có từ đời Lý, cách đây hơn 800 năm. Tuy nhiên, sau đó, qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo, chùa có sự đổi thay. Tuy nhiên, nhiều người nhớ là ngôi chùa có kiến trúc độc đáo, nhất là có tới trăm gian và quả chuông lớn. Tiếng chuông chùa có thể vang xa đến những vùng lân cận.

Tại ngôi chùa này, ước tính có 62 vị sư từng trụ trì. Người địa phương nhớ rõ nhất vào những năm kháng chiến chống Pháp, chùa do đại đức Thích Tâm Cẩn trụ trì. Đại đức nuôi dưỡng và giác ngộ 10 đệ tử. Thời điểm này, người dân địa phương quen gọi chùa với tên Vọng Phúc. Một số phật tử ở nơi khác gọi tên chùa giống tên làng là Mỹ Lộc. Thời kỳ năm 1948 - 1953, quân Pháp tiến hành nhiều trận càn ác liệt trên đất Tiên Lãng, chùa bị tiêu thổ kháng chiến. Các đệ tử của đại đức Tự Tâm Cẩn như Thích Nguyên Uyển, Thích Thanh Lãng, Thích Quảng Tuệ, Thích Quảng Hợp… đến tu luyện tại các chùa khác trong huyện như Dương Áo (xã Hùng Thắng), Nam Tử (xã Kiến Thiết)…Ở các chùa này, họ tích cực ủng hộ kháng chiến, lấy chùa làm cơ sở nuôi giấu cán bộ cách mạng. Có một số người bị giặc bắt, tra tấn dã man nhưng quyết bảo vệ cách mạng, cán bộ đến cùng. Sau này, một số vị sư được Nhà nước truy tặng danh hiệu liệt sĩ…

Từ nền móng của ngôi chùa xưa, cùng với những dấu tích để lại ở khu vực bãi bồi ven sông Văn Úc, đại đức Thích Quảng Minh cùng các phật tử, nhà hảo tâm đã xây dựng chùa Thắng Phúc ngày nay, với quy mô bề thế nhưng vẫn mô phỏng nét kiến trúc xưa. Ngôi chùa có trăm gian, bài trí hàng trăm pho tượng đá… Bắt đầu khởi công xây dựng từ cuối năm 2008, đến nay, cơ bản các hạng mục công trình giai đoạn 1 đã hoàn thành, đưa vào sử dụng. Trong niềm vui của ngày lễ khánh thành, hàng nghìn tăng ni, phật tử hành hương về chùa lễ Phật, vãn cảnh ngôi chùa lớn, độc đáo.

Từ trung tâm thành phố, qua cầu Khuể chừng 6- 7 km là đến chùa Thắng Phúc nằm ven sông Văn Úc, trên diện tích khoảng 7 ha vừa mới hoàn thiện. Ngay bên phải cổng vào, ấn tượng đầu tiên là bức tượng A-di-đà đồ sộ, cao 11 m, nặng 100 tấn đặt phía trước hồ liên trì. Sân và chung quanh chùa đều được trang trí bằng hoa, cây cảnh. Ngôi bảo điện lớn nằm ở vị trí trung tâm chùa, phía sau là kim cương đường, tổ đường, 2 bên là la hán đường… Tổng cộng, công trình chùa Thắng Phúc đến thời điểm này hoàn thành 85 gian, 2 bên la hán đường hiện có 25 bức tượng đá. Ngoài ra trong ngôi bảo điện chính, kim cương đường, tổ đường có 25 pho tượng bằng nhiều chất liệu… Đặc biệt, có 2 pho tượng lớn được chế tác, mang từ Thái Lan, Trung Quốc về. Đại đức Thích Quảng Minh, trụ trì chùa cho biết: “Đến khi hoàn thiện, 2 bên la hán đường sẽ có khoảng 100 pho tượng bằng đá, do bàn tay khéo léo của các nghệ nhân làng nghề chế tác đá Ninh Vân (Ninh Bình) làm ra”.

Chùa Thắng Phúc, tên gốc là chùa Vọng Phúc, có một lịch sử lâu đời và phong cảnh đáng kể. Chùa này được xây dựng từ thời kỳ đời Lý, tức là từ hơn 800 năm trước. Ngôi chùa đã trải qua nhiều thời kỳ lịch sử, từ thời kỳ hình thành ban đầu đến các giai đoạn trùng tu và phát triển sau này.

Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chùa đã đóng vai trò quan trọng trong việc ủng hộ kháng chiến và nuôi giấu cán bộ cách mạng. Đại đức Thích Tâm Cẩn là một trong những trụ trì nổi tiếng của chùa trong giai đoạn này. Chùa cũng đã chịu nhiều thiệt hại trong các trận đánh khốc liệt, nhưng vẫn tiếp tục đóng góp cho cuộc chiến tranh.

Sau những giai đoạn khó khăn, chùa Thắng Phúc đã trải qua quá trình trùng tu và phát triển mạnh mẽ dưới sự quản lý của đại đức Thích Quảng Minh và cộng đồng phật tử. Hiện nay, nó đã trở thành một ngôi chùa lớn và độc đáo, là điểm đến tâm linh quan trọng và điểm du lịch tại Hải Phòng.

Khi xây dựng chùa Thắng Phúc, đại đức Thích Quảng Minh và các tăng ni, phật tử mong muốn nơi đây sẽ là nơi thờ tự lớn, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng của tăng ni, phật tử trong và ngoài thành phố, nơi tu học Phật pháp… Đặc biệt, do vị thế đắc địa, chùa đồng thời là nơi kết hợp phát triển du lịch sinh thái nghỉ dưỡng đáp ứng yêu cầu khách du lịch tham quan các tua du lịch đồng quê kết hợp văn hóa tâm linh. Bởi vậy, quy hoạch xây dựng chùa chia làm 2 giai đoạn trên tổng diện tích khoảng 23 ha. Giai đoạn 1, quy hoạch trên diện tích 7 ha, cơ bản xây dựng xong một số hạng mục công trình chính. Giai đoạn 2, chùa tiếp tục quy hoạch diện tích bãi bồi ven sông từ chùa Thắng Phúc lên đến đền Gắm (khoảng 15 ha). Trên diện tích này, đại đức Thích Quảng Minh cho biết sẽ xin ý kiến ủng hộ của thành phố và địa phương để tiếp tục đầu tư kết hợp phát triển khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng ven sông từ chùa Thắng Phúc lên đến đền Gắm. Bên cạnh đó, sẽ tiếp tục đầu tư các công trình tâm linh như điện tứ phủ, tam tòa thánh phủ, điện ngọc hoàng, đền thờ Việt Nam lịch đại đế vương để tạo ra quần thể công trình văn hóa tâm linh lớn ven sông Văn Úc…

Kiến trúc độc đáo của Chùa Thắng Phúc

Kiến trúc của Chùa Thắng Phúc kết hợp giữa các yếu tố truyền thống và hiện đại, tạo nên một bức tranh tương phản và hấp dẫn. Dưới đây là một số điểm đặc biệt về kiến trúc của chùa:

Quy mô lớn: Chùa Thắng Phúc có quy mô rất lớn, với hàng trăm gian và pho tượng đá. Kiến trúc này thể hiện sự trọng thể và bề thế của ngôi chùa.

Tượng A-di-đà lớn: Phía trước hồ liên trì của chùa có bức tượng A-di-đà đồ sộ, cao 11 m và nặng 100 tấn, tạo nên một ấn tượng mạnh mẽ từ xa.

Bảo điển lớn: Ngôi bảo điển lớn nằm ở trung tâm của chùa, với các con đường kim cương, tổ đường và la hán đường xung quanh.

Các tượng đá: Trong chùa có nhiều tượng đá, bao gồm cả tượng được chế tác và mang từ Thái Lan và Trung Quốc. Đây là một phần của sự đa dạng về nghệ thuật và văn hóa tại chùa.

Sự kết hợp giữa tâm linh và du lịch sinh thái: Chùa Thắng Phúc được quy hoạch để kết hợp giữa tâm linh và du lịch sinh thái, tạo điều kiện cho tăng ni, phật tử và du khách trải nghiệm cả hai mặt của nó.

Vai trò của chùa trong kháng chiến

Chùa Thắng Phúc đã đóng một vai trò quan trọng trong kháng chiến của Việt Nam, đặc biệt là trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp (1946-1954). Dưới đây là một số điểm cụ thể về vai trò của chùa trong kháng chiến:

Nơi ủng hộ tinh thần kháng chiến: Chùa Thắng Phúc không chỉ là nơi thờ tự mà còn là một trung tâm tâm linh quan trọng. Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, nó đã đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và tăng cường tinh thần kháng chiến của tăng ni, phật tử và cộng đồng. Các buổi lễ tôn vinh anh hùng và liệt sĩ thường được tổ chức tại chùa, đồng thời, các đệ tử và tín đồ được tuyên truyền về ý nghĩa của kháng chiến và sự hy sinh của những người tham gia.

Nơi nuôi giấu và hỗ trợ cán bộ cách mạng: Trong thời kỳ kháng chiến, chùa Thắng Phúc đã trở thành nơi ẩn náu và nuôi giấu cán bộ cách mạng. Điều này là một phần của sự đóng góp của ngôi chùa cho cuộc chiến tranh, bằng cách bảo vệ và hỗ trợ những người đang tham gia kháng chiến chống Pháp.

Nơi tổ chức hoạt động tinh thần và xã hội: Ngoài việc thực hiện các nghi lễ tôn vinh liệt sĩ và anh hùng, chùa Thắng Phúc cũng đã tổ chức các hoạt động tinh thần và xã hội khác để hỗ trợ cuộc chiến tranh và cộng đồng địa phương. Điều này có thể bao gồm việc cung cấp thực phẩm, quần áo và hỗ trợ tài chính cho những người cần giúp đỡ.

Đóng góp văn hóa và tâm linh trong kháng chiến: Chùa Thắng Phúc đã giữ vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và truyền bá các giá trị văn hóa và tâm linh trong thời kỳ kháng chiến. Nó đã giúp tạo ra một môi trường tinh thần mạnh mẽ cho tăng ni, phật tử và cộng đồng trong cuộc chiến tranh.

Quy hoạch và sự phát triển của chùa Thắng Phúc

Chùa Thắng Phúc ở Hải Phòng đã trải qua một quá trình quy hoạch và phát triển đáng kể để trở thành một ngôi chùa lớn và độc đáo. Dưới đây là một số thông tin về quy hoạch và sự phát triển của chùa này:

Quy hoạch

Quy hoạch phát triển: Chùa Thắng Phúc đã được quy hoạch phát triển thành một ngôi chùa lớn và đa dạng về kiến trúc. Quy hoạch này bao gồm cả sự kết hợp giữa tâm linh và du lịch sinh thái nghỉ dưỡng.

Giai đoạn phát triển: Quy hoạch được thực hiện theo giai đoạn. Giai đoạn 1 đã hoàn thành và đã đưa vào sử dụng. Giai đoạn 2 vẫn đang trong quá trình phát triển. Trong giai đoạn này, khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng từ chùa Thắng Phúc lên đến đền Gắm (khoảng 15 ha) đang được quy hoạch và xây dựng.

Pho tượng và tượng đá: Quy hoạch bao gồm việc xây dựng các pho tượng và tượng đá bằng nhiều chất liệu khác nhau. Đặc biệt, có 2 pho tượng lớn được chế tác và mang từ Thái Lan và Trung Quốc về.

Sự phát triển

Cơ bản các hạng mục công trình giai đoạn 1 đã hoàn thành: Giai đoạn 1 của quy hoạch đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Trong giai đoạn này, đã xây dựng các hạng mục công trình chính, bao gồm các pho tượng và tượng đá, ngôi bảo điển lớn, kim cương đường, tổ đường và la hán đường, cùng với nhiều công trình tâm linh khác.

Các công trình tương lai: Trong giai đoạn 2 của quy hoạch, dự kiến sẽ tiếp tục đầu tư và phát triển các công trình tâm linh khác như điện tứ phủ, tam tòa thánh phủ, điện ngọc hoàng, và đền thờ Việt Nam lịch đại đế vương. Điều này sẽ tạo ra một quần thể công trình văn hóa tâm linh lớn ven sông Văn Úc.

Đóng góp từ cộng đồng

Sự hỗ trợ và đóng góp: Dự án phát triển chùa Thắng Phúc đã nhận được sự hỗ trợ và đóng góp rất lớn từ cộng đồng, phật tử, và doanh nghiệp. Sự hảo tâm của nhiều người đã đóng góp kinh phí để xây dựng và phát triển ngôi chùa này.

Lao động tình nguyện: Các buổi lao động tình nguyện từ cộng đồng địa phương cũng đã đóng góp vào việc xây dựng ngôi chùa và các công trình liên quan. Người dân địa phương, bất kể tuổi tác, đã tham gia tích cực trong quá trình này.

Tổng cộng, sự phát triển của Chùa Thắng Phúc là kết quả của quy hoạch tỉ mỉ và sự hỗ trợ đồng lòng từ cộng đồng và các tầng lớp xã hội khác nhau. Nó đã trở thành một ngôi chùa lớn và độc đáo, kết hợp tâm linh và du lịch sinh thái, và là một điểm đến quan trọng tại Hải Phòng.

Các nghi lễ và hoạt động tâm linh tại chùa Thắng Phúc

Chùa Thắng Phúc không chỉ là một ngôi chùa lớn với kiến trúc độc đáo mà còn là một trung tâm tâm linh quan trọng tại Hải Phòng, Việt Nam. Dưới đây là một số nghi lễ và hoạt động tâm linh thường xuyên được tổ chức tại chùa Thắng Phúc:

Lễ kính Phật và tụng kinh: Như bất kỳ ngôi chùa Phật giáo nào khác, chùa Thắng Phúc thường tổ chức các buổi lễ kính Phật và tụng kinh. Đây là những buổi lễ tôn vinh Đức Phật và cầu nguyện cho sự bình an và hạnh phúc.

Lễ tôn vinh liệt sĩ và anh hùng: Chùa Thắng Phúc thường tổ chức các buổi lễ để tôn vinh những người anh hùng và liệt sĩ đã hy sinh trong cuộc chiến tranh. Đây là dịp để kỷ niệm và tôn vinh những người đã đóng góp cho quốc gia.

Lễ hội Phật giáo: Chùa Thắng Phúc cũng tổ chức các lễ hội Phật giáo vào các dịp lễ lớn như Lễ Phật Đản (ngày Phật đản), Vu Lan Báo Hiếu (ngày lễ tôn vinh cha mẹ), và các sự kiện tâm linh quan trọng khác.

Khóa tu và huấn luyện tâm linh: Chùa Thắng Phúc có thể tổ chức các khóa tu và buổi huấn luyện tâm linh để giúp tăng ni và phật tử hiểu sâu hơn về Phật pháp và thực hành tâm linh.

Buổi thuyết giảng và giảng đường: Thường xuyên có các buổi thuyết giảng và giảng đường tại chùa, nơi các giảng viên và trụ trì chia sẻ kiến thức về Phật giáo và cuộc sống tâm linh.

Hoạt động từ thiện và xã hội: Chùa Thắng Phúc cũng thường xuyên tổ chức các hoạt động từ thiện và xã hội để giúp đỡ cộng đồng, nhất là những người cần giúp đỡ.

Hành hương và lễ hội tâm linh: Chùa Thắng Phúc có thể tổ chức các chuyến hành hương hoặc lễ hội tâm linh tại các địa điểm linh thiêng khác nhau, nhằm tăng cường kết nối và tinh thần tâm linh của tăng ni và phật tử.