Khay nhựa định hình là một thành phần không thể thiếu trong quy trình bảo quản, tiệt trùng và vận chuyển dụng cụ y tế. Chúng giúp cố định các thiết bị nhỏ, đảm bảo không nhiễm khuẩn, đặc biệt quan trọng trong môi trường phòng mổ, phòng xét nghiệm và dây chuyền đóng gói vô trùng.
Việc sử dụng vật liệu khay nhựa định hình đựng dụng cụ y tế không đạt chuẩn có thể gây hậu quả nghiêm trọng:
Chuyên gia khuyến cáo sử dụng nhựa tái chế không rõ nguồn gốc sẽ phải đối mặt với nguy cơ rò rỉ hóa chất độc hại, rất nguy hiểm.
Để được sử dụng trong ngành y tế, vật liệu làm khay nhựa y tế cần đáp ứng:
Nhựa PET y tế được ưa chuộng vì nhẹ, cứng vừa phải, bề mặt bóng dễ làm sạch và an toàn sinh học. Đây là vật liệu phổ biến để sản xuất khay đựng kim tiêm, ống nghiệm, dụng cụ một lần. PET có thể định hình ở nhiệt độ thấp, tiết kiệm năng lượng và dễ tái chế.
Nhựa PET là gì trong y tế? Nhựa PET y tế là một loại nhựa nhiệt dẻo đạt chuẩn tiếp xúc sinh phẩm, có độ trong cao và không phản ứng với dụng cụ y tế bên trong.
Nhựa PS (polystyrene) là lựa chọn tiết kiệm chi phí để sản xuất khay nhựa định hình dùng một lần. PS nhẹ, cứng, định hình dễ và trong suốt nhưng giòn, kém chịu nhiệt – thường chỉ dùng cho các sản phẩm y tế không yêu cầu hấp nhiệt như hộp đựng găng tay, vỉ đựng viên nén, dụng cụ dùng ngay.
Đặc điểm |
Nhựa PVC y tế |
Nhựa ABS y tế |
---|---|---|
Khả năng tiệt trùng |
Tốt (nhiệt, UV, EO) |
Trung bình (kỵ nhiệt cao) |
Tính đàn hồi |
Mềm dẻo, chịu uốn tốt |
Cứng, chịu va đập cao |
An toàn sinh học |
Cao nếu dùng loại y tế |
Cần chọn loại chuyên dùng cho thiết bị y tế |
Ứng dụng chính |
Túi truyền dịch, ống thở, khay mềm |
Vỏ hộp thiết bị, khay đựng dụng cụ phẫu thuật |
Từ bảng so sánh cho thấy, việc lựa chọn đúng vật liệu khay nhựa định hình đựng dụng cụ y tế không chỉ giúp tối ưu hiệu quả sử dụng mà còn đảm bảo an toàn thiết bị và tuân thủ tiêu chuẩn vô trùng. Mỗi loại vật liệu phù hợp với một mục đích nhất định – không có lựa chọn tốt nhất, chỉ có lựa chọn đúng nhất.
Để chọn vật liệu khay nhựa định hình đựng dụng cụ y tế phù hợp, cần ưu tiên các tiêu chí sau:
Đặc biệt, vật liệu nhựa y tế phải tương thích với điều kiện lưu trữ và môi trường sử dụng (phòng mổ, phòng sạch…).
Tương thích sinh học là gì? Tương thích sinh học là khả năng vật liệu không gây hại cho cơ thể, không gây phản ứng dị ứng, viêm nhiễm khi tiếp xúc mô hoặc máu.
Vật liệu được dùng để làm khay định hình cần có khả năng:
Tùy vào loại dụng cụ y tế cần đựng, vật liệu nhựa cần được lựa chọn phù hợp:
Lưu ý: Không dùng vật liệu nhựa không rõ nguồn gốc để định hình khay y tế, đặc biệt trong môi trường phòng mổ.
Nguyên liệu đầu vào là yếu tố quyết định đến chất lượng của khay nhựa định hình y tế. Tùy theo yêu cầu vô trùng, chịu nhiệt hay định hình, các loại nhựa như PET, PS, PVC y tế hoặc ABS được lựa chọn dựa trên:
Ngoài chứng nhận chất lượng, các nhà sản xuất còn cần kiểm tra định kỳ khả năng tiệt trùng, độ bền cơ học và mức độ phát sinh chất phụ gia trong quá trình sử dụng. Đây là lý do tại sao việc chọn đúng vật liệu khay nhựa định hình đựng dụng cụ y tế phải dựa vào hệ thống kiểm tra chuẩn hóa, không đơn thuần chỉ dựa vào chi phí hay màu sắc vật liệu.
Nguyên liệu nào thường dùng để sản xuất khay nhựa y tế? Các loại nhựa y tế an toàn như PET, PS, PVC và ABS thường được dùng để sản xuất khay định hình đựng dụng cụ trong ngành y tế do tính ổn định và khả năng chịu tiệt trùng.
Ở bước này, tấm nhựa được gia nhiệt đến trạng thái dẻo, sau đó hút chân không để bám chặt vào khuôn định hình chuyên dụng.
Hướng dẫn quy trình:
Định hình bằng chân không là gì? Là quy trình hút hết không khí giữa nhựa và khuôn để tấm nhựa ôm sát khuôn, từ đó tạo thành hình dạng mong muốn của khay y tế.
Sau định hình, khay được đưa vào buồng tiệt trùng (bằng nhiệt, tia cực tím hoặc ethylene oxide). Cuối cùng, chúng được đóng gói trong môi trường sạch (cleanroom class 1000–10000) để đảm bảo không tái nhiễm vi sinh.
Checklist đạt chuẩn y tế:
Khi chọn đối tác sản xuất khay nhựa định hình y tế, doanh nghiệp nên kiểm tra các yếu tố sau:
Nhiều xưởng sản xuất giá rẻ dùng nhựa tái chế không đạt chuẩn, dẫn đến sản phẩm dễ gãy, không tiệt trùng được và không phù hợp lưu trữ thiết bị y tế thật sự.
Một số đơn vị tại Việt Nam có năng lực sản xuất khay nhựa định hình đựng dụng cụ y tế uy tín:
Loại sản phẩm |
Chất liệu phổ biến |
Đơn giá tham khảo (VNĐ/cái) |
---|---|---|
Khay nhựa PET định hình tiệt trùng |
PET nguyên sinh |
1.500 – 2.200 |
Khay nhựa PS dùng 1 lần |
PS chuyên dụng |
800 – 1.200 |
Khay ABS đựng thiết bị y tế cứng |
ABS y tế |
3.000 – 5.000 |
Vật liệu tấm nhựa PET để gia công khay |
PET tấm |
50.000 – 70.000/kg |
Lưu ý: Giá tham khảo có thể dao động tùy theo kích thước, độ dày, số lượng đặt hàng và yêu cầu tiệt trùng.
Không phải loại nhựa nào cũng phù hợp cho mục đích y tế. Tùy vào yêu cầu sử dụng, doanh nghiệp cần cân nhắc giữa PET, PS, PVC hay ABS để đảm bảo khay định hình đạt tiêu chuẩn vô trùng, bền chắc và an toàn tuyệt đối cho người dùng cuối.
Có. Nhựa PET y tế được FDA phê duyệt là an toàn khi tiếp xúc với thực phẩm và sinh phẩm, không chứa BPA và không gây phản ứng hóa học. PET có khả năng định hình tốt, chịu nhiệt ở mức tiệt trùng UV hoặc EO và được dùng phổ biến trong khay đựng thiết bị y tế.
Nếu được sản xuất từ nhựa PS chuyên dụng, không lẫn tạp chất tái chế và đóng gói vô trùng, thì khay nhựa dùng 1 lần hoàn toàn có thể sử dụng cho các ứng dụng y tế ngắn hạn (như khám lâm sàng, đựng kim tiêm, lấy máu…). Tuy nhiên, cần tránh lạm dụng với mục đích tiệt trùng lại hoặc lưu trữ dài ngày.
Chỉ những khay nhựa không nhiễm sinh phẩm mới có thể tái chế. Còn lại phải xử lý theo quy định rác thải y tế.