720 Âu Cơ, phường 14, quận Tân Bình, TPHCM
Angkor, thủ đô của vương quốc Khmer, được xây dựng từ năm 802 trước Công nguyên trên núi Kulen, dưới triều vua Jayavarman II. Ngày nay, điểm du lịch nổi tiếng nhất ở Angkor là Angkor Thom với ngôi đền Bayon, nổi tiếng với những tượng mặt cười khổng lồ khắc trên đá, cùng Angkor Wat – ngôi đền Hindu lớn nhất thế giới, cũng như các ngôi đền nhỏ hơn như Ta Prohm, Preah Khan, Pre Rup và Ta Nei.
Tuy nhiên, báo cáo mới từ Viện Hàn Lâm Khoa học Quốc gia Mỹ (NAS) đã tiết lộ thêm về Angkor – một siêu đô thị cổ đại với các công trình kiến trúc vĩ đại, tổ chức rất cẩn thận, vẫn giữ lại được sự sống sôi động của nó dù đã bị phủ lấp nhanh chóng bởi đất đá. Các hoạt động của con người tại đây hàng trăm năm trước đã được ghi lại rõ ràng.
Thành phố cổ Mahendraparvata, vừa được phát hiện, vẫn giữ nguyên tính nguyên sơ, ngoại trừ những thiệt hại do thiên nhiên gây ra, chưa có ai có thể tiếp cận khu vực này. Tại đây, các nhà khảo cổ đã phát hiện hơn 20 ngôi đền, các kênh mương và đường xá cổ có niên đại hàng nghìn năm.
Ngoài ra, để tạo nên đô thị Angkor lớn mạnh, còn có chuỗi các thành phố vệ tinh như Beng Mealea, cách Siem Riep 52km và Koh Ker, cách khoảng 120km, cùng với Phnom Kulen (núi Kulen) ở phía bắc Siem Riep 52km, nơi tìm thấy thành phố Mahendraparvata, hay còn gọi là Núi của Indra.
Hình ảnh Đức Phật ngồi được khắc trên vách núi được tìm thấy ở thành phố Mahendraparvata
Công viên khảo cổ Angkor nằm tại tỉnh Siem Reap, Campuchia, là một quần thể di tích văn hóa lịch sử và tôn giáo của đất nước này. Angkor được xây dựng từ thế kỷ 7 đến thế kỷ 8 dưới sự cai trị của các vị vua Khơ Me và từng là một trong những trung tâm đô thị lớn nhất thế giới trong thời kỳ tiền công nghiệp, với diện tích lên đến 1150 dặm vuông, nằm phía tây bắc Biển Hồ.
Được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới từ năm 1992, công viên khảo cổ Angkor bao gồm hơn 80 di tích kiến trúc, với các công trình đền – núi của đạo Phật và đạo Hindu, được xây dựng bằng đá. Trong số này, hai ngôi đền nổi tiếng nhất là Angkor Wat và Angkor Thom.
Nền một ngôi đền cổ ở Mahendraparvata
Công viên khảo cổ Angkor là một kho báu văn hóa lịch sử của Campuchia, với hàng chục di tích quý giá đã còn lại qua nhiều thế kỷ. Để hiểu rõ hơn về hai địa điểm nổi bật trong quần thể Angkor, chúng ta hãy điểm qua:
Angkor Wat, hay còn gọi là đền Đế Thiên, được xây dựng vào khoảng thế kỷ 12 dưới thời vua Suryavarman II như một nơi an nghỉ vĩnh hằng cho vua. Được bao quanh bởi con sông và một con đường dài dẫn vào cổng chính, Angkor Wat nổi bật với kiến trúc đá hoành tráng và những bức tường điêu khắc tuyệt đẹp miêu tả các vũ điệu Apsara và vẻ đẹp của phụ nữ Khmer.
Angkor Thom, kinh đô cuối cùng của đế chế Khmer, dù đã bị hư hại nặng nề nhưng vẫn giữ lại nhiều địa danh quan trọng. Trong số này, đền Bayon nổi bật với kiến trúc đá và hình ảnh các mặt người khổng lồ có nụ cười bí ẩn, đại diện cho phong cách kiến trúc Phật giáo độc đáo của vùng này.
Angkor Wat là một biểu hiện tinh túy của kiến trúc Khmer, kết hợp giữa kiến trúc đền-núi và các hành lang dài, nhỏ hẹp. Được xây dựng vào thế kỷ 12 dưới thời vua Suryavarman II, Angkor Wat là một tượng trưng cho Núi Meru, quê hương của các vị thần trong truyền thuyết Ấn Độ giáo. Ngôi đền nằm giữa một con hào và được bao quanh bởi một lớp tường dài 3.6 km, bao gồm khu điện ba tầng hình chữ nhật kết nối với nhau qua các hành lang sâu thẳm. Tâm điểm của Angkor Wat là tổ hợp 5 tháp, gồm một tháp trung tâm và bốn tháp ở bốn góc hình vuông.
Điểm đặc biệt của Angkor Wat là việc quay mặt về phía Tây, điều này vẫn chưa có giải thích thống nhất về ý nghĩa. Ngôi đền được ngưỡng mộ bởi vẻ hùng vĩ và sự hài hòa của kiến trúc, cũng như sự phong phú của nghệ thuật điêu khắc, với các bức tường đá trang trí với hình ảnh các vị thần và những cảnh sinh hoạt. Maurice Glaize, một nhà bảo tồn người Pháp của thế kỷ 20, ca ngợi Angkor Wat là một tác phẩm hoàn hảo về cả sự thống nhất và phối hợp tỷ lệ. Được xây dựng từ sa thạch, ngôi đền này thể hiện sự tinh tế và sự tự tin của các kiến trúc sư Khmer vào thời điểm đỉnh cao của mình, vượt xa việc sử dụng gạch và đá ong như trước đây.
Về mặt kiến trúc, Angkor Wat có những đặc trưng đặc biệt như các tháp dạng oval giống như búp sen, các hành lang nhỏ để mở rộng lối đi, các phòng dọc theo các trục chính để kết nối các khoảng sân, và các bậc thang hình chữ thập trên các trục chính của đền. Trang trí nổi bật bao gồm các devata (apsara), phù điêu và các vòng hoa lớn trên bức tường áp mái. Mặc dù nhiều yếu tố thiết kế đã bị mất đi vì sự cướp phá và thời gian, Angkor Wat vẫn là một biểu tượng về sự hài hòa và sự hoàn thiện của kiến trúc cổ điển Khmer.
Cần ăn mặc kín đáo khi vào thăm quần thể Angkor để tôn trọng tính linh thiêng của địa điểm.
Nên sắp xếp phương tiện di chuyển như xe tuk tuk hoặc xe đạp để thuận tiện di chuyển trong khu vực.
Tránh ra khỏi khu vực đã được bảo vệ để đảm bảo an toàn, do vẫn còn mìn nổ từ những cuộc chiến tranh trước đây.
Công viên khảo cổ Angkor là một điểm đến không thể bỏ qua với những ai yêu thích khám phá và hiểu biết về lịch sử văn hóa của Đông Nam Á.
Khi đến Siem Riep, du khách nên thuê một hướng dẫn viên địa phương và trải nghiệm hành trình bằng xe tuk-tuk độc đáo để khám phá công viên khảo cổ học Angkor (mở cửa từ 5h sáng đến 6h tối hàng ngày). Vé vào tham quan khu Angkor có giá 20 USD cho một ngày, 40 USD cho 3 ngày và 60 USD cho 7 ngày.
