• Du lịch
  • Đền thờ Thái phó Lê Niệm ở Ninh Bình

Đền thờ Thái phó Lê Niệm ở Ninh Bình

Tiếp Thị Sài Gòn - Đền Lê Niệm toạ lạc trên mảnh đất rộng 1,5 mẫu, lưng tựa vào núi trông ra sông nhà Lê. Đền có kiến trúc kiểu chữ Đinh (chữ Hán) gồm có 3 gian: Tiền đường, mè kèo chạm khắc chữ triện, có 4 hàng cột gỗ gồm 16 cột lim. Giữa Tiền đường có ban thờ công đồng. Hậu cung 3 gian dọc, dáng cao, mái thẳng, 2 hàng cột giữa gồm 8 cột gỗ lim, vì kèo chồng giường được chạm khắc lá lật. Trong đền, ngoài long ngai bài vị thờ Lê Niệm và các quan còn có 5 đạo sắc phong. Ngoài ra còn có câu đối chữ hán ca ngợi công ơn Lê Niệm và vua Lê Thánh Tông của danh nhân Vũ Phạm Khải, người Phượng Trì.

Lê Niệm quê ở thôn Dựng Tú, xã Kiên Thọ, huyện Ngọc Lạc, tỉnh Thanh Hoá là cháu của Lê Lai.Từ nhỏ, Lê Niệm là cậu bé thông minh, giỏi cả văn lẫn võ. Nhờ tập ấm của cha ông, năm 1439 đời Lê Thái Tông, Lê Niệm được nhận chức Cận thị cục chánh chưởng. Năm 1446 đời Lê Nhân Tông, ông được thăng lên làm Thiêm tri nội viên viện sự. Trong năm đó, ông theo Lê Thụ đi đánh Chiêm Thành. Thắng trận trở về, ông được nhận chức Đồng tri. Năm 1449, ông được phong làm An phủ phó sứ Tây đạo, sau lại thăng làm An Bang trấn tuyên úy đại sứ. Năm 1462, ông được gia thăng chức Nhập nội đô đốc Bình chương sự chi Đông đạo chư vệ quân, kiêm Quốc Tử Giám tế tửu. Sau đó, ông được thăng làm đề hiệu Quốc Tử Giám. Năm 1482, ông được thăng làm thái phó, Tĩnh quốc công. Tháng 3 năm 1485, ông mất, được truy tặng làm Thái úy, thụy là Trinh Ý.

Đối với dân vùng Yên Mô - Ninh Bình, thời gian đóng quân ở làng Thiên trì, ông đã chỉ huy đắp đê Hồng Đức bao quanh tổng Thổ Mật và Yên Mô (Thuộc các làng Yên MôThượng, Thiên trì, Yên Mô Càn, Côi Trì... Ông được Lê Thánh Tông phong chức Thái phó và cấp 200 mấu ruộng ở làng Thiên Trì (nay là làng Phượng Trì) ở chân núi Voi. Sau khi đắp đê Hồng Đức, phía trong đê là cách đồng bằng phẳng, phì nhiêu bát ngát. Nhân dân Thiên Trì nhớ công ơn to lớn của ông đã tôn ông làm Thành hoàng làng và lập đền thờ ông.

Trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp và chống Mỹ, chùa Hang và núi Voi, đền Lê Niệm là nơi tản cư, sơ tán của các cơ sở hoạt động phục vụ kháng chiến. Từ năm 1946 đến 1949, trường Trung học Nguyễn Khuyến (trước kia là trường Thành Chung Nam Định) đã sơ tán về Yên Mạc, Yên Mô, Ninh Bình. Chùa Hang và đền Lê Niệm chân núi Voi còn là nơi mở nhiều lớp đào tạo cán bộ cho kháng chiến. Cuối năm 1947, quân khu 3 đã tổ chức triển lãm “Liên khu 3 kháng chiến, kiến quốc” tại đền thờ Lê Niệm. Năm 1949, quân Pháp nhảy dù vào Phát Diệm, Yên Mạc trở thành vùng vành đai trắng, là khu du kích, ngày đêm kiên cường chống giặc. Nơi đây trở thành căn cứ chống Pháp, là sở chỉ huy, bệnh xá cho bộ đội địa phương và dân quân du kích, là kho chiến lợi phẩm của Trung đoàn 57 và 66 thuộc Sư đoàn 304. Quân và dân địa phương đã chốt giữ núi Voi, kiên cường chiến đấu đánh bại hàng chục trận càn của địch, phối hợp với các chiến dịch Trần Hưng Đạo, Quang Trung và chiến dịch Tây Nam Ninh Bình.

Toàn bộ khung cảnh núi Voi, chùa Hang, đền thờ Lê Niệm là một quần thể di tích lịch sử danh thắng của thôn Phượng Trì, xã Yên Mạc, huyện Yên Mô, Ninh Bình, đã được công nhận là di tích lịch sử.