Săn ốc đá xứ Thanh

Tháng 6, cơn mưa rừng trút xuống, nước tràn khe suối, những con ốc ẩn mình cả năm chui lên khỏi mặt đất. Người dân xã Thành Yên (Thạch Thành, Thanh Hóa) lại rủ nhau vào rừng săn ốc đá, món đặc sản của người Mường.

Thanh Hóa - Nơi ốc núi bắt đầu hé mở

Thành Hóa, một tỉnh nằm ở vùng miền Trung Việt Nam, nổi tiếng với vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời và những nét văn hóa độc đáo. Tuy nhiên, một trong những điều đặc biệt mà Thành Hóa mang lại cho du khách không chỉ là cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp mà còn là những hương vị ẩm thực độc đáo, trong đó có ốc núi - món ăn đặc sản độc quyền của vùng đất này.

Ốc núi, loại hải sản thơm ngon và độc đáo, có hương vị đặc biệt, là một phần không thể thiếu của bữa ăn của người dân Thành Hóa. Được bắt vào mùa mưa, khi những cơn mưa làm cho ốc núi bò ra khỏi hang đá, việc săn bắt ốc núi trở thành một nghiên cứu tinh thần và kỹ thuật. Người dân xã Thành Yên thường cùng nhau tụ tập, hợp sức săn bắt ốc trên các con suối sâu trong rừng.

Ốc núi không chỉ là một món ngon mà còn mang trong mình giá trị văn hóa và truyền thống. Những chuyến săn ốc đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống và văn hóa hàng ngày của người dân Thành Hóa. Và từ những nguyên liệu đơn giản, người dân đã tạo ra những món ăn ngon miệng và độc đáo, góp phần làm phong phú thêm nền ẩm thực Việt Nam.

Hành trình săn ốc núi của ông Đinh Văn Đăng

Hành trình săn ốc núi của ông Đinh Văn Đăng - "Thợ săn ốc" vùng Thành Yên, Thanh Hóa, là một câu chuyện đầy thú vị về sự kỳ công, kiên nhẫn và tình yêu dành cho món đặc sản độc đáo này.

Khi tháng 6 đến, và cơn mưa rừng đổ xuống, ông Đăng lại chuẩn bị cho một hành trình đầy thách thức - hành trình săn bắt ốc núi. Sớm mỗi buổi sáng, ông cùng vợ con chuẩn bị những dụng cụ cần thiết như dao, túi vải, đèn pin và chiếc xoong nhỏ, đồ ăn cho hai ngày trên núi. Ông Đăng không phải là người mới tham gia vào cuộc săn ốc, từ nhỏ, ông đã được cha dẫn vào thế giới của những con suối sâu và hang đá bí ẩn.

Hành trình bắt đầu khi ông Đăng và gia đình leo qua những vách đá dựng đứng và trải qua những con suối dữ dội. Sau hơn 4 tiếng đồng hồ vượt qua những khó khăn của rừng núi, ông Đăng cùng gia đình đến nơi mà những con ốc núi đã sẵn sàng chào đón họ.

Một phần quan trọng của việc săn bắt ốc núi chính là thời gian và kiên nhẫn. Ông Đăng cho biết rằng, để bắt được những con ốc đang núp trong hang đá hay dưới những tảng đá bám rễ, người săn cần chờ đến đêm khuya hoặc đến gần nửa đêm, khi ốc bò ra khỏi mặt đất để đi tìm thức ăn.

Một cuộc săn bắt thông thường kéo dài suốt đêm và kết thúc vào sáng sớm hôm sau. Đôi khi, ông Đăng và những người săn khác phải ngủ tạm trên những hang đá để nhanh chóng tiếp tục cuộc săn vào sáng hôm sau.

Nhưng đó không phải là tất cả, ông Đăng chia sẻ rằng mùa mưa này không phải lúc nào cũng thuận lợi. Nếu mưa quá sớm vào buổi chiều, lá cây sẽ bị khô, khiến ốc không bò ra ngoài ăn. Điều này khiến cho việc bắt ốc trở nên khó khăn hơn và chỉ thu được ít sản phẩm hơn.

Cuộc hành trình săn ốc núi của ông Đăng và những người săn khác không chỉ đòi hỏi sự kiên nhẫn và sự thông minh, mà còn mang trong mình một tinh thần vượt qua khó khăn để tạo ra những món ăn ngon miệng cho cộng đồng. Điều này thể hiện rõ ràng tình yêu và tôn trọng nguồn thực phẩm thiên nhiên của người dân vùng cao Thanh Hóa.

Ông Đinh Văn Đăng chuẩn bị “đồ nghề” lên núi săn ốc. Ảnh: Hoàng Phương.

Khó khăn trong cuộc săn ốc

Trong cuộc săn ốc núi tại vùng Thành Yên, Thanh Hóa, có những cảnh báo và khó khăn mà người săn ốc cần phải đối mặt:

Nguy hiểm từ môi trường tự nhiên

Hành trình săn ốc núi diễn ra trong môi trường rừng núi hoang dã, với những con suối dữ dội và các vách đá dựng đứng. Điều này đồng nghĩa với việc nguy cơ rơi ngã, trượt chân và bị thương trong quá trình di chuyển là rất cao.

Thời tiết thất thường

Thời tiết trong vùng núi Thành Hóa thường thất thường, và cơn mưa có thể đổ xuống bất cứ lúc nào. Điều này gây ra khó khăn trong việc săn bắt ốc, đặc biệt khi ốc không bò ra ngoài khi trời mưa vào buổi chiều.

Nguy cơ gặp các loại động vật độc

Trong rừng núi có nhiều loại động vật độc như rắn, sâu, côn trùng có thể gây nguy hiểm cho người săn ốc. Việc di chuyển trong rừng cần cẩn trọng để tránh gặp phải những tình huống không mong muốn.

Sự căng thẳng của cuộc săn bắt

Cuộc săn bắt ốc núi đòi hỏi sự kiên nhẫn và tập trung. Khi phải chờ đợi đến khuya hoặc thậm chí đến nửa đêm để ốc bò ra khỏi mặt đất, người săn cần phải kiểm soát tâm trạng và năng lượng của mình.

Khả năng mất hướng

Rừng núi có thể rất rộng lớn và dễ khiến người săn lạc hướng. Việc mất hướng có thể dẫn đến tình trạng lạc trong rừng, gây ra mất thời gian và nguy hiểm.

Khả năng không thu được nhiều sản phẩm

Dù đã dành nhiều thời gian và công sức, không phải lúc nào cuộc săn ốc cũng mang lại kết quả như mong đợi. Thời tiết không thuận lợi hoặc khả năng ốc không bò ra ngoài cũng có thể khiến người săn thu được ít sản phẩm hơn.

Tuy nhiên, mặc cho những khó khăn và cảnh báo, những người săn ốc vẫn dành tình yêu và sự tận tụy đối với việc săn bắt ốc núi. Cuộc hành trình này không chỉ là về việc tìm kiếm thực phẩm, mà còn là về việc kết nối với thiên nhiên và duy trì những giá trị văn hóa truyền thống của vùng cao Thanh Hóa.

Ốc đá, đặc sản có tiếng của vùng cao xứ Thanh. Ảnh: Hoàng Phương.

Giá trị và chế biến của ốc núi Thanh Hóa

Ốc núi Thanh Hóa không chỉ là một nguồn thực phẩm quý giá mà còn mang trong mình những giá trị văn hóa và dinh dưỡng đặc biệt. Chế biến ốc núi thành các món ăn ngon và độc đáo đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của người dân vùng cao Thanh Hóa.

Giá trị văn hóa và truyền thống

Ốc núi không chỉ là một món ngon mà còn thể hiện sự liên kết sâu sắc giữa con người và thiên nhiên. Cuộc săn bắt ốc núi đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày và văn hóa của người dân Thành Hóa. Việc cùng nhau săn bắt, chia sẻ và chế biến ốc đã tạo nên một tinh thần đoàn kết và hợp tác trong cộng đồng.

Giá trị dinh dưỡng

Ốc núi chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như protein, khoáng chất, vitamin và các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt, phần đuôi của ốc núi được coi là "túi thuốc" với nhiều giá trị dinh dưỡng cao và được cho là có khả năng trị một số chứng bệnh như đau bụng, dị ứng và cảnh bệnh lạnh bụng.

Đặc sản vùng miền

Ốc núi Thanh Hóa có hương vị độc đáo, khác biệt so với các loại hải sản khác. Điều này đã tạo nên sự đặc biệt và thu hút sự quan tâm từ phía người dùng. Những ai đã từng thử món ăn từ ốc núi đều không thể quên được hương thơm và vị ngon độc đáo của chúng.

Cách chế biến đa dạng

Ốc núi có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon như ốc luộc, xào, nấu súp hay làm nộm. Những món ăn này mang trong mình hương vị tự nhiên, thơm ngon và độc đáo của ốc núi, tạo nên sự phong phú trong thực đơn ẩm thực vùng miền.

Trên tinh thần tôn trọng nguồn thực phẩm và duy trì các giá trị văn hóa truyền thống, người dân Thành Hóa thường chế biến ốc núi một cách đơn giản nhất để giữ được hương vị và giá trị dinh dưỡng.

Kết thúc mùa săn ốc - Lời tạm biệt đến ốc núi Thanh Hóa

Khi mùa mưa rừng bắt đầu dần qua, và những cơn mưa trút xuống dần dà cạn kiệt, đó là lúc mùa săn ốc núi tại Thành Hóa kết thúc. Cuộc hành trình săn bắt ốc, một phần không thể thiếu trong văn hóa và đời sống của người dân vùng Thành Yên, cũng đi đến hồi kết.

Người dân, cùng nhau trải qua những cuộc săn đầy thách thức, sẽ quay về cuộc sống thường nhật, với đồng ruộng và mảng đất rừng quen thuộc. Những con suối và hang đá, nơi đã chứng kiến những kỷ niệm và những ngày đêm săn bắt mệt mỏi, sẽ tiếp tục tồn tại như một phần trong tâm hồn của những người săn ốc.

Là lúc tạm biệt đến ốc núi Thanh Hóa, những người đã tận hưởng những hương vị độc đáo của ốc, cảm nhận sự kết nối sâu sắc giữa con người và thiên nhiên, cùng nhau chia sẻ những niềm vui và khó khăn trong cuộc săn bắt. Những hình ảnh về những con suối, những chiếc đèn pin lung linh trong đêm, và những ốc núi trắng sữa sẽ gợi lại những kỷ niệm đáng nhớ và tạo nên những câu chuyện mà người dân sẽ kể cho nhau trong tương lai.

Tạm biệt, ốc núi Thanh Hóa, những ngày hành trình đầy tâm huyết và đam mê. Dù đã kết thúc mùa săn ốc, nhưng những giá trị về tình yêu với thiên nhiên, văn hóa và thực phẩm quý giá này sẽ tiếp tục sống mãi trong lòng người dân Thành Hóa, như một phần không thể tách rời của cuộc sống và những truyền thống độc đáo của họ.