Mùa rươi
Có lẽ ít nơi trên thế giới này lại có món đặc sản rươi như người dân Đất Việt, vì rươi là sinh vật hết sức kén chỗ ở. Chúng chỉ xuất hiện ở những nơi nước lợ, lại thuộc khu vực chiêm trũng, đất có phèn chua. Vì rất nhiều đòi hỏi” về môi trường sống này nên có lẽ Việt Nam là một trong những miền đất có thứ sinh vật này sinh sống.
Là loại đặc sản nhưng rươi chỉ xuất hiện có một lần trong năm và mỗi lần xuất hiện rộ nhất chỉ kéo dài vài tiếng và cũng chỉ chọn ngày để xuất hiện. "Tháng Chín 20, tháng Mười mồng 5” là những câu nói đúc kết của các cụ ta về ngày rươi ra nhiều. Vào tháng Chín và tháng Mười âm lịch là những tháng có rươi xuất hiện. Nếu đón bắt được cơ hội và giờ giấc, chỉ cần mấy "tay màn” mà giăng ra để đón lõng dòng nước chảy thì trong 1 đến 2 giờ lao động người ta có thể đánh và bắt được đến vài tạ rươi.
.jpg)
Rươi có thể chế biến được nhiều món ăn nhưng truyền thống và dễ chế biến nhất ấy là món chả rươi hay rươi đúc trứng. Nếu là người miền quê, lại ở gần các cửa sông thông ra biển, hẳn không ai không nhớ và chưa được nếm món chả rươi hay rươi đúc trứng. Người ta đem rươi đánh nhuyễn rồi đập trứng cho gia vị vào. Lại thêm tý vỏ quýt và lá chanh thái nhỏ rắc lên mỗi mặt tạo nên món ăn có hương vị thơm ngon đặc biệt. Giữa màu vàng của trứng là sự điểm tô màu cánh rán của vỏ rươi. Không chỉ là thứ đưa cơm mà chính món rươi là nguồn cung cấp đạm để bồi bổ cơ thể cho những người nông dân vào những thời kỳ còn khốn khó. Nay rươi đã là đặc sản, theo các phương thức bảo quản lên tận các chốn phố phường. Rủ nhau đi ăn rươi ở phố bây giờ là cái thú thưởng thức và cũng cần phải có tiền. Từ món ăn dân dã một thời, rươi đã vượt qua thân phận ẩm ôi của mình, một thời được gọi là món "nhà quê”.
Ngày nay, rươi cũng đã được chế biến thành nhiều món trong đó đáng nhớ nhất là món mắm rươi. Giờ, với nhiều phương tiện bảo quản, ăn rươi không còn phải đợi mùa nữa. Lúc nào rươi cũng có và mỗi khi ăn rươi ít ai lại nhớ câu "Tháng Chín 20, tháng Mười mồng 5” để khái quát về sự cơ cực của việc chờ thời gian đánh rươi của những người chân quê./.
